تحریم ها

تمدن اسلامی از انقلاب کشاورزی قرن سوم و چهارم شروع شد و تمدن اروپایی مدرن نیز با انقلاب کشاورزی و تحول در شیوه‌های آیش‌بندی و تولید مازاد کشاورزی آغاز شد. برای نخستین بار مسلمانان کشاورزی تجاری را مرسوم کردند و محصولات زراعی را علاوه بر نیازهای خود، به‌منظور کالایی برای فروش تولید نمودند. کشاورزی پایه تمدن و تضمین‌کننده قوام جامعه است.

در بخش قبلی اشاره کردم که ادامه روند فعلی ما را به بحرانی به‌مراتب پیچیده‌تر و لاینحل‌تر از بحران کرونا خواهد رساند. راه‌حل‌های موجود نیز در بهترین حالت ما را به عقب بازمی‌گردانند. بنابراین، چاره‌ای جز جهش تولید نداریم. در این بخش سعی می‌کنم تجربه صدسالۀ اخیر در به‌کارگیری راه‌حل‌های موجود را بررسی کنم.

رشد اقتصادی نه‌ماهه اول امسال منفی ۷.۵ درصد بوده و رشد بدون نفت نیز صفر درصد است. انتظار می‌رفت بازار شب عید بتواند مقداری وضعیت را بهتر کند، اما مسئلۀ کرونا پیش آمد و بازار شب عید تعطیل شد. در نتیجه، اولین گروه ضررکننده، کارگران روزمزد و خرده‌فروشانی بودند که خرج سال خود را از بازار شب عید تأمین می‌کردند.

استاد: دکتر حمید رضا مقصودی