بخش سوم

یکی دیگر از از بخش‌های مهم توافق پنهانی ٢۵ ساله این است که چین بطور کامل در تقویت و ساخت زیرساخت‌های اصلی ایران درگیر خواهد شد که  کاملاً در راستای طرح کلیدی ژئوپلتیک بین نسلی چین تحت عنوان یک کمربند یک راه خواهد بود.(طرح راه ابریشم جدید یا طرح یک کمربند و یک جاده(One Belt One Road (OBOR، یک طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان و توسعهٔ دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» است که توسط چین در سال ۲۰۱۳ ارائه شده‌است. پشتوانه این طرح قدرت صنعتی اقتصاد چین و توان سرمایه‌گذاری آن است. این طرح می‌تواند به همراه قدرت نظامی چین، به هژمونی این کشور در آسیای شرقی بینجامد و در نهایت با تفوق بر مسیرهای تجاری خشکی و آبی اوراسیا، چین را به سوی قدرت برتر در اقتصاد جهانی رهنمون کند. موافقان این طرح، آن را راهی برای شکاف زیرساخت‌ها بین کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه، کمک به رشد اقتصادی این کشورها و رونق تجارت بین‌المللی می‌دانند. اما مخالفان آن را طرحی استعماری می‌دانند که بسیاری از کشورهای هدف، توان بازپرداخت دیونش را ندارند و قراردادهایش شفاف نیست.)

برای شروع چین در نظر دارد با استفاده از نیروی کار ارزان ایران و توسط شرکت‌های تولیدی بزرگ چینی کارخانه‌هایی بسازد که خصوصیات و عملکرد مشابهی با نمونه چینی داشته و توسط آن ها تأمین مالی، طراحی و نظارت می‌شود.  محصولات نهایی تولید شده از طریق پیوندهای حمل‌ونقل جدید به بازارهای غربی دسترسی پیدا کرده و همچنین این تولیدات می‌تواند توسط چین برنامه‌ریزی، مدیریت و تأمین مالی شود.

در همین راستا تقریباً همزمان با پیش‌نویس توافق ٢۵ ساله جدید که سالف پیش توسط معاون اول رئیس‌جمهور اسحاق جهانگیری(و چهره های برجسته سپاه پاسداران و مقامات ارشد دستگاه‌های اطلاعاتی) به رهبر معظم ایران آیت‌الله خامنه‌ای ارائه شد، جهانگیری اعلام کرد که ایران برای اجرای طرح برقی کردن راه‌آهن اصلی ٩٠٠ کیلومتری که تهران را به شهر شمال شرقی مشهد متصل می‌کند قراردادی با چین منعقد کرده است.

جهانگیری اضافه کرد که برنامه‌هایی برای ساخت خط قطار سریع السیر تهران-قم-اصفهان و توسعه این شبکه ارتقا یافته تا شمال غربی از طریق تبریز در نظر گرفته شده است. تبریز مکان تعدادی از محل‌های کلیدی مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی بوده و نقطه شروع خط لوله انتقال گاز تبریز-آنکارا  و نقطه محوری جاده ابریشم جدید ٢٣٠٠ کیلومتری است که ارومچی(مرکز استان سین کیانگ غربی) را به تهران متصل و قزاقستان ، قرقیزستان ، ازبکستان و ترکمنستان را به این مسیر پیوند داده و از طریق ترکیه به اروپا مرتبط می‌کند.


✍️ ترجمه توسط محمدجواد معصومی نیا | پژوهشگر اقتصادی